گروه آموزشی گفتار درمانی

نویسندگان

عنوان و متن

  فراگیری و صحت تولید کلمات چندهجایی در کودکان دارای رشد طبیعی 24 تا 84 ماهه فارسی زبان

استاد راهنما

خانم دکتر طلیعه ظریفیان

نویسنده

خانم مرسده ایمانی

پژوهش حاضر با هدف ارائه­ی بررسی رشد واج­شناسی در کودکان فارسی­زبان 2 تا 7 ساله در تهران و ارائه­ی روش­های ارزیابی کمّی و کیفی با استفاده از دو روش مقایسه با تولید بزرگسال و روش توصیف تولید کودک اجرا شد. سنجه­ی درصد صحت همخوان­ها در فاصله­ی سنی 3 تا 5/3 سالگی به حدود 90% می­رسد و کودکان 3 ساله تقریباً هیچ خطایی در تولید واکه­ها ندارند. در این پژوهش میانگین سنجه­های کل کلمه که معیاری برای نشان دادن پیچیدگی تولید گفتار کودک می­باشد، اندازه­گیری شد که می­تواند به عنوان معیاری برای شناسایی کودکان دارای تأخیر و دارای اختلال به کارگرفته شود. با استفاده از نمرات مرجع این سنجه­ها بخصوص سنجه­ی نسبت نزدیکی تولید کودک به تولید بزرگسال، می­توان برای ارزیابی پایش پیشرفت و برنامه­ریزی درمانی استفاده نمود. از آنجایی که سن اکتساب داده­ها در این پژوهش بر اساس نامیدن تعداد زیادی کلمه (تک تا چندهجایی) صورت پذیرفت، معیارهای قابل اعتمادتری از کسب همخوان­ها در اختیار قرار داده­است. بر اساس یافته­ها کودکان فارسی زبان تا 3 سالگی اکثر همخوان­ها را در فهرست آوایی خود دارند و تا 5/3 سالگی در تولید همه­ی همخوان­ها در موقعیت اول هجا تسلط می­یابند. از آنجایی که اکثر آزمون­های تولیدی، اختلال گفتار را از 3 سالگی تشخیص می­دهند، انجام درمان بهنگام از همان سه سالگی  برای کودکان پیشنهاد می­شود. اگر در کودکی خطاهایی مانند جانشین­کردن همخوان /r/ به جای همخوان­های دیگر، اضافه­کردن واکه به کلمه و دوگان­سازی (تکرار هجا) مانند تولید [ha.mɑ.mɑ] به جای [ha.vɑ.pej.mɑ]، حذف همخوان آغازین، خیشومی­شدگی و خیشومی­زدایی از 5/2 سالگی به بعد مشاهده شد، فرایند غیرطبیعی محسوب شده و مبنایی برای تشخیص اختلال گفتاری می­باشد. در زمینه­ی پژوهش، همکاری مشترک زبان­شناسان با گفتاردرمانگران در تحلیل زبانی داده­ها کمک می­کند یافته­های صحیح­تری در دستیابی به دانش پایه­ی زبان فارسی به دست آید.

توصیف و تحلیل علائم و استخراج الگوهای زبان-ویژۀ دستورپریشی در بیماران بزرگسال فارسی زبان دارای آفازی

 استادراهنما: خانم دکتر فریبا یادگاری

نویسنده: خانم سمانه سازگار نژاد

 پژوهش حاضر با تمرکز بر تحلیل چندلایه عملکرد زبانی در بیماران فارسی‌زبان دارای آسیب اکتسابی زبان در اثر گسیختگی مناطق فرونتال چپ مرتبط با بازنمایی های زبانی، دچار اختلال دستورپریشی، سعی در ایجاد نیمرخ نارسایی‌های زبانی در سطوح مختلف تولید و درک زبان داشته است. یافته‌ها نشان می‌دهند که این اختلال به‌ویژه در ساختارهای صرفی و نحوی با بار پردازشی بالا بروز می‌یابد. دشواری در بازیابی افعال مرکب، حذف عناصر نحوی کلیدی، و کاهش انسجام در گفتارپیوسته، مؤید آن است که رمزگذاری دستوری در این افراد با اختلالی اساسی ـ اما نه فراگیر ـ مواجه شده است.

تحلیل عملکرد زبانی در بافت‌های متفاوت نشان داد که پاسخ‌دهی این افراد در شرایط ساختارمند و بافت‌محور، به‌مراتب بهینه‌تر از موقعیت‌های خودانگیخته است. این تفاوت معنادار بر ضرورت طراحی مداخلات درمانی مبتنی بر راهبردهای مرحله‌بندی‌شده، بافت‌محور و هدایت‌شده تأکید دارد. همچنین، شواهد حاکی از آن است که ظرفیت‌های زبانی باقی‌مانده، در صورت بهره‌گیری از محیط‌های زبانی حمایتی و تکالیف هدفمند، قابل فعال‌سازی و ارتقا هستند.

با تکیه بر داده‌های زبان‌ویژه فارسی، این پژوهش بر لزوم بازنگری در رویکردهای توانبخشی رایج و توسعه ابزارهای ارزیابی و مداخله متناسب با ساختار این زبان تأکید می‌ورزد. تمرکز بر بافت‌های زبانی طبیعی، بهره‌گیری از ارزیابی‌های چندسطحی، تشخیص دقیق پروفایل زبانی هر فرد، و اولویت‌بخشی به ساختارهای آسیب‌پذیر، از جمله راهبردهای پیشنهادی این مطالعه برای بهبود عملکرد زبانی در افراد مبتلا به اختلال دستورپریشی است.

در نهایت، این پژوهش با ارائه شواهد تجربی دربارۀ سازوکارهای اختلال زبان در زبان فارسی، بر تعامل میان ظرفیت‌های شناختی و نظام زبانی تأکید می‌کند و گامی مؤثر در جهت تقویت پیوند میان نظریه و عمل در حوزه توانبخشی گفتار و زبان به‌شمار می‌آید. این مطالعه افقی تازه در فهم اختلالات زبان‌پایه در فارسی می‌گشاید و بستری غنی برای پژوهش‌های آتی در زمینه‌های عصب‌زبان‌شناسی، زبان‌شناسی بالینی، و علوم شناختی زبان فراهم می‌سازد.

طراحی و تعیین ویژگی های روانسنجی آزمون وضوح گفتار برای کودکان 3 تا 5 سالۀ ترکی آذری/آذربایجانی

استادراهنما: آقای دکتر اکبر دارویی

نویسنده: آقای بهنام خرم فر

بررسی اختلالات مختلف و انجام اقدامات به موقع درمانی، سرعت بهبودی را بالاتر برده و هزینه‌ها را در نظام سلامت کاهش می‌دهد. البته این بررسی‌ها و ارزیابی‌ها باید با ابزارهای معتبر صورت گرفته تا نتایج حاصل از این ارزیابی‌ها، اطمینان‌بخشی مناسب و بالایی داشته باشند. با توجه به این مسئله در این پژوهش با بررسی ویژگی‌های روانسنجی پس از طراحی آزمون، سعی شد آزمون وضوح گفتاری‌ای با ویژگی‌های روانسنجی مناسبی طراحی گردد تا در نظام سلامت با تسهیل ارزیابی‌ها به سهم خود در تعیین اثربخشی درمان‌های متمرکز بر مشخصات گفتاری، موثر واقع گردد. 

طراحی و روانسنجی پرسشنامه رضایت گفتاردرمانگران از درمان از راه دور و بررسی عوامل مرتبط با آن

استادراهنما: آقای دکتر مرتضی فرازی

نویسنده: آقای سید رضا حسینی

ارائه درمان‌های سنتی و چهره به چهره، علی‌رغم مزایایی که دارند، مراجعین را با چالش‌های متعددی مانند رفت‌وآمدهای جاده‌ای، افزایش ترافیک در سطح شهر، عدم دسترسی به درمانگرهای تخصصی به‌ویژه در مناطق حاشیه‌ای و روستایی روبرو می‌کنند. در طرف دیگر، درمان‌های نوین مانند درمان از راه دور، علاوه‌بر رفع برخی از چالش‌های مطرح شده، موجب گسترش خدمات درمانی به‌مناطق مختلف کشور می‌شود. برای افزایش به‌کارگیری هر شیوه‌ای از درمان، تعیین عوامل موثر بر رضایت کاربران آن اهمیت بالایی دارد. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که کیفیت اینترنت، یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر رضایت گفتاردمانگران است. در صورت بهبود زیرساخت‌های اینترنت در سطح کشور و بهبود کیفیت آن، شاهد گسترش خدمات از راه دور و همچنین آشنایی بیشتر  عموم مردم با خدمات گفتاردرمانی و سایر رشته‌های سلامت خواهیم بود. همچنین ایجاد آگاهی عمومی در مورد اختلالاتی که کاندید مناسبی برای دریافت خدمات از راه دور هستند، موجب افزایش کارآمدی درمان‌ از راه دور خواهد بود. در نهایت، با توجه به‌اینکه آموزش افراد یکی از پایه‌ای‌ترین الزامات بهبود ارائه درمان‌های نوین‌ است، ارائه‌ی واحدهای درسی ویژه، برای آموزش ارائه درمان از راه دور در مقاطع مختلف آموزشی پیشنهاد می‌شود.

مقایسۀ دانش، عملکرد صوتی و کیفیت زندگی خوانندگان آموزش­دیده و آموزش­ندیدۀ آواز سنتی ایرانی

استادراهنما: آقای دکتر اکبر دارویی

نویسنده: خانم محدثه السادات حسینی حشمتیان

استفادۀ گسترده از صدا بدون دریافت آموزش در زمینۀ آواز و مراقبت از صدا و حنجره ممکن است زمینه ساز مشکلات صوتی مداوم برای خواننده در آینده باشد. بدین ترتیب مطالعۀ حاضر با هدف بررسی میزان دانش، وضعیت عملکرد صوتی و کیفیت زندگی خوانندگان آموزش‌دیده و مقایسۀ آن با خوانندگان آموزش‌ندیدۀ آواز سنتی ایرانی انجام شد. بدین منظور، 34 خوانندۀ آواز سنتی ایرانی (17 خوانندۀ آموزش‌دیده و 17 خوانندۀ آموزش‌ندیده) با روش در دسترس و با رعایت معیارهای ورود وارد مطالعه شدند و ارزیابی‌های هدف انجام شد. نتایج نشان داد خوانندگان آموزش‌دیده از کیفیت زندگی بالاتر، عملکرد صوتی بهتر و دانش بهداشت صوتی بیشتری نسبت به همتایان آموزش‌ندیدۀ خود برخوردار بودند.  با توجه به اهمیت آموزش و تأثیر آن بر سلامت صدا و کیفیت زندگی حرفه‌ای خوانندگان لازم است تدابیری در خصوص افزایش آگاهی و ترغیب خوانندگان به دریافت آموزش و همچنین فراهم کردن امکانات لازم در این زمینه اتخاذ گردد. از این رو توصیه می‌شود زمینۀ آموزش‌های مرتبط با آواز و مراقبت از حنجره برای خوانندگان در سیاست‌گذاری‌های هنری، موسیقی و همچنین بهداشتی درمانی مد نظر قرار گیرد تا از صرف وقت و هزینۀ بالای درمان مشکلات صوتی ناشی از عدم آگاهی پیشگیری شود.

مقایسة بیان افعال گذرا، ناگذر و دو وجهی در افراد بزرگسال فارسی زبان دارای آفازی روان و ناروان و افراد بزرگسال سالم

استادراهنما: خانم دکتر فریبا یادگاری

نویسنده: خانم ساره احمدی

یافته‌های مطالعة حاضر، تعداد کل افعال، تعداد و درصد میانگین استفاده از هریک از افعال گذرا (افعالی که برای کامل‌شدن معنا علاوه بر فاعل به مفعول، متمم و مسند نیاز دارند)، ناگذر (افعالی که برای کامل‌شدن معنا فقط به فاعل نیاز دارند) و دو وجهی (افعالی که به هر دو شکل گذرا و ناگذر ظاهر می‌شوند) در و بین سه گروه بزرگسالان فارسی زبان سالم، دارای آفازی روان (افرادی که به دنبال ضایعات مغزی در صحبت‌کردن مشکل پیدا می‌کنند ولی به شکل روان و راحت صحبت می‌کنند) و ناروان (افرادی که به دنبال ضایعات مغزی در صحبت‌کردن مشکل پیدا می‌کنند ولی به شکل ناروان و با تلاش و تقلا صحبت می‌کنند) و اینکه در بافت‌های مختلف به چه شکل بازیابی می‌شوند را با پوشش‌دهی ترکیب تکالیف نمونه گفتار توصیفی و خودانگیخته که منجر به جمع‎‌آوری بهتر و کامل‌تر داده‌ها می‌شود، ارائه می‌کند. بنابراین به روشن‌شدن رفتار افراد بزرگسال دارای آفازی و افراد بزرگسال سالم در قبال انواع فعل گذرا، ناگذر و دو وجهی در انواع بافت‌های فراخوانی فعل انجامید و در ایجاد آزمون‌های مناسب، تشخیص دقیق‌تر اختلال بازیابی فعل و طراحی درمان‌های مؤثرتر فعل و جمله کمک بزرگی می‌کند. ارائه نتایج این مطالعه به ارائه‌کنندگان خدمات سلامت (مانند پزشکان، آسیب­شناسان گفتار و زبانی که با افراد دارای آفازی و دارای اختلال در تولید صحیح فعل، موضوع‌ها و ویژگی‌های صرفی- نحوی مرتبط با آن مواجه هستند)؛ هموارسازی مسیر درمان، کوتاه‌تر شدن دورة درمان و انگیزة بیشتر برای پیگیری درمان را درپی دارد. با درنظرگرفتن یافته‌های مطالعة کنونی، بهتر است آموزش افعال گذرا با وجود پیچیدگی بیشتر به دلیل فراخوانی آسان‌تر به واسطة تسهیل بازیابی واژگانی و از طریق تسهیل دسترسی به معنا و موضوعات‌شان (تسهیل از طریق پیچیدگی)، بسامد و کاربرد بیشتر ساخت‌های گذرا در زبان فارسی نسبت به ساخت‌های ناگذر و دو وجهی با در نظرگرفتن ماهیت تکلیف و تمرینی که قرار است در آن بازیابی فعل صورت بگیرد، در اولویت درمان فعل افراد دارای آفازی قرار بگیرد. هموارسازی مسیر درمان و کوتاه‌تر شدن دورة درمان، رضایت گیرندگان خدمات سلامت (مردم، بیماران و مراجعه‌کنندگان به مراکز توانبخشی، رسانه‌ها) را به دنبال دارد. سایر مخاطبین مثل زبان­شناسان با بهره‌گیری از خزانة واژگانی متنوع افعال گذرا، ناگذر و دو وجهی به دست‌آمده در این مطالعه و نتایج حاصل از آن در تکالیف بازیابی فعل مختلف، از نظر تئوری برای معرفی مدل‌های روان زبانشناسی پردازش زبان و منبعی برای مطالعات بیشتر در این زمینه می‌توانند کمک بگیرند.

طراحی و بررسی ویژگی­های روانسنجی  آزمون درک دستور زبان ترکی­ آذری  در کودکان 6-4 ساله

استادراهنما: آقای دکتر اکبر دارویی

نویسنده: خانم دکتر فاطمه فکار قراملکی

وجود آزمون­ های روا، پایا و بومی برای خدمت ­رسانی به گروه­های متنوع زبانی در دنیا و ایران ضروری بوده و اهمیت آن در حیطه اختلالات رشدی زبان بر کسی پوشیده نیست. عدم امکان استفاده از آزمون­های موجود در سایر زبان­ ها برای ارزیابی اختلالات رشدی زبان و افزایش شیوع اختلالات زبانی در کودکان، هزینه­ های سرسام ­آوری را به خانواده ­ها و جامعه تحمیل می­ کند و منجر به پیامدهای منفی در دوران تحصیل می­ گردد. طراحی و روانسنجی و در نهایت استانداردسازی آزمون درک دستور زبان برای کودکان 6-4 ساله با زبان ترکی­ آ ذربایجانی بسیار حیاتی بوده و باعث می­ شود متخصصان با استفاده از آن بتوانند در کوتاه­ ترین زمان ممکن به شناسایی و ارائه مداخلات درمانی مناسب بپردازند. هدف از این پژوهش طراحی آزمون روا و پایا برای درک دستور زبان بود که به همراه نمرات هنجار آن می‌تواند مشکلات درک دستور زبان ترکی­ آذربایجانی را تشخیص دهد. آزمون حاضر با اهداف مختلف در محیط­ های بالینی، پژوهشی و آموزشی کاربرد زیادی دارد. همچنین با استفاده از این آزمون می­ توان پژوهش­ های متعددی در زمینه رشد درک دستور زبان ترکی­ آذربایجانی در کودکان طبیعی و مبتلا به انواع اختلالات زبانی فراهم ­آورد

مقایسۀ چندبعدی اثر فوری شیوه­ های نیم­ بست مجرای صوتی و آرام­سازی علامتی بر عملکرد صوتی افراد مبتلا به خستگی صوتی

استادراهنما: آقای دکتر اکبر دارویی

نویسنده خانم رضوانه نائبیان

آسیب‌شناسان گفتار و زبان به عنوان کاربران حرفه‌ای صدا به دلیل استفادۀ زیاد از صدای خود در فعالیت‌های درمانی و ارائۀ مشاوره، در معرض ابتلا به خستگی صوتی قرار دارند. این اختلال در صورت عدم درمان به دیگر اختلالات مزمن صوتی مانند دیسفونی تنش عضلانی و ندول چین صوتی تبدیل می‌شود. همچنین، کیفیت زندگی و شغلی آن‌ها نیز تحت تأثیر اختلال قرار می‌گیرد. از آن­جایی که درمان خستگی صوتی به عنوان یک اختلال کارکردی صدا عمدتاً متمرکز بر روش­­های صوت­درمانی است، انتخاب روش‌های درمانی مناسب اهمیت زیادی دارد. بدین منظور در مطالعۀ حاضر، اثربخشی فوری دو روش تمرینات نیم‌بست مجرای صوتی و آرام‌سازی علامتی بر عملکرد صوتی آسیب‌شناسان گفتار و زبان دارای خستگی صوتی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. طیق یافته‌ها، تمرینات نیم‌بست مجرای صوتی اثر فوری معناداری بر برخی جنبه‌های صوتی این افراد داشتند؛ همچنین روش آرام‌سازی علامتی باعث بهبود ادراک فرد از صدای خود شد. بنابراین توصیه می‌شود به منظور جلوگیری از ایجاد آسیب‌های مزمن حنجره، غربالگری سلامت صدا و مداخلات لازم متعاقب آن، به صورت دوره‌ای برای این گروه از ارائه‌کنندگان خدمات سلامت انجام شود.

تدوین پروتکل "درمان بلع دهانی-حلقی با مشاهدۀ عمل (AO)" و بررسی اثربخشی آن بر بلع و تغذیۀ کودکان فلج مغزی اسپاستیک ۱۲-۳ ساله

استاد راهنما: خانم دکتر زهراسادات قریشی

نویسنده خانم دکتر مریم مخلصین

اختلال بلع دهانی حرکتی به معنای آسیب در هر یک از مراحل بلع اعم از دریافت دهانی (گرفتن با لبها و جویدن)، انتقال حلقی و مرحلۀ حلقی (بلعیدن) است. ازآنجاکه برای بلع مناسب سلامت سیستم عصبی-عضلانی اهمیت ویژه­ای دارد، در شرایطی مانند فلج مغزی با اختلال بلع در این افراد مواجه هستیم. برخی از علایم رایج اختلال بلع در کودکان فلج مغزی شامل کاهش بسته شدن لب، عملکرد ضعیف و بیرون زدگی زبان، اغراق آمیز شدن رفلکس عق­ زدن و گاز گرفتن، آبریزش از دهان، طولانی شدن زمان غذا خوردن، تأخیر در شروع رفلکس بلع و باقی ماندن غذا در فضای حلق است. باتوجه به شیوع بالای این اختلال در کودکان فلج مغزی که تا 80 درصد گزارش شده و خطرات بالقوه اختلال بلع مانند سوءتعذیه، آسپیراسیون و خفگی در موارد شدید و عدم وزن­ گیری و افزایش اضطراب مراقبان حتی در موارد خفیف­، درمان به هنگام این اختلال از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. مطالعۀ حاضر روشی بر اساس اصول یادگیری حرکتی و علم اعصاب در کودکان فلج مغزی و از راه دور ارائه نموده است که نتایج آن بهبودی بلع کودکان و کاهش اثرات اختلال بر مادران این کودکان را نشان می­دهد. این روش توسط درمانگران و در موارد خفیف­ پس از ارزیابی و آموزش به مراقبان قابل اجرا توسط آنها است. بنابراین ارجاع به ­هنگام کودکان دارای اختلال بلع خصوصاً کودکان دارای فلج مغزی به گفتاردرمانی برای ارزیابی و درمان و کاهش پیامدهای ثانویه و ارتقاء کیفیت زندگی کودک و مراقبان از اهمیت زیادی برخوردار است که باید مدنظر سیاستگزاران سلامت در حوزه ارجاع به ­هنگام و تأمین هزینه­ ها قرار گیرد.

بررسی اثر بخشی درمان تلفیقی PIOMI و موسیقی درمانی بر عملکرد

تغذیه ­ای نوزادان نارس

خانم دکتر طلیعه ظریفیان

خانم المیرا شکری 

اهمیت موضوع: با توجه به افزایش روزافزون تولد نوزادان نارس، تغذیه­­ ی این نوزادان به دلیل نبود خدمات کافی و مناسب، در معرض خطر قرار می­گیرد و چالش­های زیادی را پیش روی نوزاد قرار می­دهد. بنابراین مداخله­ ای که بتواند منجر به بهبود مهارت های تغذیه­ ای نوزاد گردد، حائز اهمیت است.

مهمترین یافته: مسئله مورد توجه در این پژوهش تلفیق موسیقی درمانی و مداخله­ ی حرکتی-دهانی نوزادان نارس است که منجر به نتایج قابل توجهی گردیده است. به جهت آسیب پذیر بودن نوزادان نارس، مداخلات زودهنگام شیوه­ ی مناسبی برای پیشگیری از مشکلاتی است که نوزاد با آن ها مواجه خواهد شد. مداخله­ ی ما منجر به بهبود عملکرد تغذیه­ ای نوزادان نارس شده است به این معنی که نوزادان در مدت زمان کوتاه ­تری توانسته ­اند به صورت مستقل هشت بار در روز تغذیه­ ی دهانی داشته باشند. علاوه بر آن نوزادان حجم شیر روزانه ­ی بیشتری دریافت نمودند و مدت زمان کوتاه ­تری را نسبت به نوزادان دیگر در بیمارستان سپری کردند. در نتیجه ­ی تمامی این پیامد­ها، استرس نوزاد و والد کاهش یافت. تعرفه­ ی هر شب/نفر  بستری در NICU 16000000 ریال می­باشد با توجه به اینکه نوزادان گروه مداخله 6 روز زودتر ترخیص شدند می­توان گفت حدودا 96000000 ریال برای هر نوزاد هزینه­ ها کاهش یافت. بنابراین پروتکل ما کاهش هزینه ­ها برای خانواده و جامعه را به دنبال داشته است.

پیشنهاد برای کاربرد نتایج: به دو شکل می­ توان از نتایج این مطالعه استفاده کرد.

روش فعال: تهیه و ارسال نتایج با زبان متناسب مخاطبین(والدین، گفتاردرمانگران، سیاست مداران) و تدوین راهنمای بالینی

روش غیر فعال: انتشار مقاله در مجلات معتبر داخلی و خارجی، ارائه در سمینار و کنفرانس­های داخلی و خارجی، و ارائه­ ی گزارش کامل یا خلاصه برای استفاده کنندگان بالقو­ی آن.

بررسی وقوع و عوامل مرتبط با اختلال بلع در بیماران مبتلا به کووید-۱۹ بستری در بخش مراقبت های ویژه

استاد راهنما: خانم دکتر زهرا صادقی

نویسنده: اکبر بناری

کووید-19 یک بیماری عفونی است که رشد نگران کننده­ای در دنیا داشته و در حال حاضر اصلی­ترین مشکل سازمان بهداشت جهانی است. بیماری کووید-19 بر اندام­های مختلف بدن از جمله مغز و ریه اثر سوء می­گذارد و منجر به بستری شدن بیماران در بیمارستان­ها و بخش مراقبت­های ویژه می­گردد. این بیماری بدلیل مراقبت‌های ویژه طولانی‌مدت و درمان­های تنفسی ممکن است منجر به ضعف عصبی-عضلانی شود و تأثیرات منفی بر توانایی بلع در این گروه بیماران بگذارد. اختلال بلع ممکن است منجر به ذات­الریه، سوء­تغذیه، کم­آبی بدن، کاهش کیفیت زندگی بیمار و در نتیجه به خطر انداختن حیات وی شود. نتایج حاصل از پژوهش حاضر گویای آن است که وقوع اختلال بلع در بیماران مبتلا به بیماری کووید-19 بسیار بالا و در بیماران مسن­تر و دارای سطح هوشیاری پایین­تر شایع­تر است. تشخیص به موقع اختلال در بلع در بیماران مبتلا به کووید-19 در پیشگیری از مشکلات بعدی بسیار مهم است.

بررسی دانش، نگرش و فعالیت های بالینی گفتاردرمانگران درمورد روش های ارزیابی ودر مان اختلال بلع ناشی ازسکته مغزی در ایران

 اساتید راهنما: دکتر اکبر داروئی و دکتر جلال بختیاری

نویسنده: حکمت خالدی

سکته مغزی یکی از مهمترین عوامل مرگ و میر در سطح جهان است و مشکلاتی زیادی را به همراه خود برای خانواده وفرد آسیب دیده ایجاد می‌کند. یکی از این مشکلات، اختلال بلع است که باعث می‌شود سیستم بلع بیمار آسیب ببیند و عوارض مختلفی از جمله عفونت ریه و سوتغذیه را  به همراه خود دارد. گفتاردرمانگران با تمرینات خود نقش مهمی در درمان این اختلال ایفا می‌کنند . دانستن این نکته که درمانگران در ایران، چه اندازه در این حیطه، به‌روز هستند و از چه درمان‌هایی استفاده می‌کنند؛ می‌تواند در آینده، در بهبود خدمات ارائه شده به بیماران سکته مغزی موثر باشد. در این مطالعه ما وضعیت موجود بلع درمانی در سکته مغزی را بررسی کردیم .

طراحی و اعتبار یابی آزمون تولید کلمات چند هجایی در کودکان 4-7 سالهی فارسی زبان شهر های تهران و کرج

استاد راهنما: خانم دکتر طلیعه ظریفیان

نویسنده : حسین عباسی مردخه

     امروزه، اهمیت پیش­گیری و درمان زودهنگام بر کسی پوشیده نیست. مطالعات نشان داده است که کودکانی که مشکلات وضوح گفتاری و زبانی، تحصیلی و روان­شناختی را در دوران مدرسه نشان می­دهند، در رشد مهارت­های تولیدی ( تلفظی) در سال­های اولیه­ی زندگی نیز مشکل داشته­اند. اگر اختلالات تولیدی شناسایی و درمان زودهنگام دریافت نکنند، علت چندین اختلال دیگر خواهند شد که هزینه، دشواری و طول زمان درمان را بسیار بیشتر می­کنند. برای مثال، کودکی که درکی از تفاوت صداها نداشته باشد، در نسبت دادن حروف به هرصدا دچار مشکل خواهد شد و مشکل در رساندن پیام یا خواسته­هایش به ­دیگران، ممکن است باعث ایجاد پرخاش­گری و لجبازی شود که این خلقیات خودشان یادگیری را محدود کنند.   نتایج حاصل از پژوهش حاضر گویای آن است که می­توان از آزمون کلمات چندهجایی با اهداف بالینی و طراحی برنامه­ی درمانی برای کودکان دارای آسیب­های تولیدی استفاده کرد. در طراحی آزمون حاضر سعی شد از کلماتی پرکاربرد و مهم در واژگان کودکان مانند بستنی، شکلات، دوچرخه، اسباب بازی، مدادرنگی و آتش­نشانی استفاده شود.

بررسی حافظۀ اخباری و حافظۀ روندی در حوزه‌های کلامی و حرکتی در کودکان دارای اختلال تکاملی زبان 7 تا 9ساله و مقایسه با همتایان طبیعی

اساتید راهنما: خانم دکتر طلیعه ظریفیان و خانم دکتر یلدا کاظمی

نویسنده: مریم ملکیان

بعضی از کودکان با این‌که از نظر هوشی و توانایی حسی مشکل خاصی ندارند، هنگام گفت و گو با دیگران هم در فهمیدن و هم در حرف­زدن مشکل دارند. در واقع نقص اصلی آنها کنار هم گذاشتن کلمات به شکل درست مطابق با دستور زبان است. نام علمی این مشکل، اختلال تکاملی زبان است. یکی از نقاط ضعف  مطرح شده برای کودکان دارای اختلال تکاملی زبان این است که متوجه الگوی موجود دریک  توالی تکرارشونده نمی‌شوند. در مقابل می توانند مشابه همتایانشان جفت کلمات بی ربط را به خاطر بسپرند.  نتایج پژوهش حاضر نشان داد که این کودکان  24 ساعت بعد از یادگیری اولیۀ یک توالی تکرارشونده، آن را فراموش کردند ولی توانستند تقریباً مشابه همسالان خود، جفت کلمات بی‌ربط را به خاطر بسپرند. بنابراین به نظر می‌رسد که بتوان از این نقطۀ قوت کودکان دارای اختلال تکاملی زبان جهت جبران نقص در یادگیری توالی آنان از جمله یادگیری توالی کلمات در جمله (دستور زبان) استفاده کرد.

بررسی و مقایسه شاخص شدت دیسفونی، ویژگی ادراکی صدا و کیفیت زندگی مردان مبتلا به سرطان حنجره نوع اولیه درمان شده با میکروسرجری و رادیوتراپی

اساتید راهنما: آقای دکتر اکبر دارویی،خانم دکترسمیرا آاقادوست

نویسنده : نیلفر دهقان پور

با توجه به شیوع بالای سرطان حنجره و تنوع شیوه های درمان پزشکی، این سوال پیش می‌آید که کدام یک از این شیوه‌ها، تاثیرات مخرب کمتری بر حنجره و صدای فرد مبتلا می‌گذارد؟ ارزیابی دقیق اختلال صدا که توسط آسیب‌شناس صدا انجام می‌شود، می‎تواند با بررسی عوارض جانبی شیوه‌های درمانی بر صدای بیماران امکان انتخاب شیوه درمان مناسب‌تر در راستای آسیب کمتر به صدا را فراهم کند. قابل ذکر است که همه شیوه‌های درمان پزشکی در سرطان اولیه حنجره، حفظ حیات بیمار را تضمین می‌کنند ولی متعاقب آن مشکلاتی برای صدای فرد پیش می‌آید که می‌تواند منجر به صدمات روحی، و تغییر در سبک زندگی و رفتار وی شود. براساس یافته های این پژوهش، تاثیری که رادیوتراپی یا جراحی با لیزر بر صدای افراد مبتلا به سرطان حنجره نوع اول می‌گذارد، تفاوتی ندارد. بنابراین به نظر می‌رسد در زمان تعیین اولویت انتخاب یکی از این دو شیوه درمانی، توجه به شدت تاثیر آنها بر صدای بیمار از اهمیت چندانی برخوردار نباشد.

انطباق نسخه­ی فارسی ابزار ارزیابی تغذیه­ی کودکان(Pedi_EAT)  و تعیین خصوصیات روان­سنجی آن

استاد راهنما: خانم دکتر زهراسادات قریشی

نویسنده: فاطمه علوی

اختلالات تغذیه در دوران کودکی، از جمله اختلالات شایع می¬باشد که می¬تواند شامل مشکلات رفتاری هنگام غذا خوردن، مشکلات عق زدن و بالا آوردن غذا در حین تغذیه، امتناع از خوردن غذا یا رد کردن غذا، مشکلات جویدن و ... باشد. ارزیابی این مشکلات در اوایل دوران کودکی، می¬تواند منجر به شناسایی زودهنگام مشکلات تغذیه در کودک و متعاقب آن، ارجاع کودک به آسیب¬شناس گفتار و زبان یا متخصصان اطفال شود تا کودک خدمات توانبخشی مورد نیاز و در صورت لزوم، درمان پزشکی مناسب را دریافت کرده و رشد و سلامت جسمانی و شناختی وی به خطر نیفتد. در پژوهش حاضر، به منظور ارزیابی مشکلات تغذیه¬ای کودکان، انطباق ابزار ارزیابی تغذیه¬ی کودکان(PediEAT)، به زبان فارسی انجام شد تا برای کودکان فارسی زبان 6 ماه تا 7 سال، قابل استفاده باشد. این ابزار، جنبه¬های گوناگونی از مشکلات تغذیه را بررسی کرده و توسط والدین، تکمیل می¬گردد.

بررسی دانش، نگرش، عملکرد والدین نسبت به روند رشد ارتباط، زبان، گفتار و بلع کودکان از بدو تولد تا ۱۸ ماهگی شهر همدان

استادراهنما: آقای دکتر اکبر دارویی

نویسنده :اسما قاسمی

کودک از همان ابتدای تولد در حال یادگیری از دنیای اطراف خود است و در این میان، محیط خانواده با حضور پدر و مادر(به ویژه مادر)، می­تواند در مسیر رشدی کودک تاثیرگذار باشد. با توجه به اهمیت این موضوع بررسی میزان دانش یا اطلاعات والدین، نگرش و یا باورهای ذهنی آن ها و در نهایت عملکرد و رفتار پدر و مادر نسبت به روند رشد ارتباط، زبان، گفتار و بلع دارای کودکان زیر 18 ماه، از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. برهمین اساس در این مطالعه، پرسشنامه­ای طراحی شد که با استفاده از آن اهدافی که پیش­تر ذکر شد را مورد ارزیابی قرار دهد. در نهایت، با استفاده از این پرسشنامه به سنجش میزان دانش، نگرش و عملکرد والدین در حوزه های رشد ارتباط، زبان، گفتار و بلع دارای کودکان زیر 18 ماه پرداختیم که نتایج آن نشان داد والدین از دانش، نگرش و عملکرد مطلوبی برخوردارند و رتبه­ی اول از میان چندین منبع برای کسب اطلاعات والدین نسبت به روند رشد کودکشان، پزشک یا متخصص کودک بوده است که رتبه­های بعدی به کتاب و فضای مجازی تعلق داشته است.

بررسی تأثیر تکلیف دوگانه بر شدت لکنت در کودکان ۸-۱۲ سال شهر تهران

استادراهنما: آقای دکتر اکبر دارویی

نویسنده :فهیمه کیهانی

انسان‌ها در طی زندگی برای برقراری ارتباط با همنوعان خود از گفتار استفاده می­کنند. در گذر عمر ممکن است گفتار دچار اختلالاتی شود که یکی از آن­ها لکنت است؛ لکنت توقف­های غیرارادی در صحبت کردن است که به صورت تکرار، کشش و گیر در کلام نمایان می­شود. سن شروع لکنت اغلب 2 تا 5 سالگی است و سومین اختلال تکاملی شایع در دنیا است. برخی از تحقیقات بر این باورند که توجه زیاد و آگاهانه بر گفتار باعث افزایش لکنت می­شود. هدف ما از این پژوهش بررسی این موضوع بود که افراد دارای لکنت وقتی در حین گفتار به فعالیت دیگری غیر از حرف زدن توجه می­کنند چه اتفاقی می­افتد؟ بنابراین از افراد خواستیم در حین صحبت کردن به انجام فعالیت­های دیگری نیز مشغول شوند، نتایج پژوهش ما نشان داد که بعد از ارائه­ی دو تکلیف به طور همزمان با منحرف شدن توجه افراد از گفتارشان، شدت لکنت کم می­شود. در نتیجه می­توان اینطور برداشت کرد در زمانی که افراد دارای لکنت توجهشان از گفتار خود به موضوع دیگری منحرف می­شود، میزان لکنت آن­ها کاهش می­یابد.

تحول کاربردشناسی زبان در کودکان فارسی زبان 18 تا 47 ماهه

استاد راهنما: خانم دکتر فریبا یادگاری

نویسنده :خانم دکتر محبوبه نخشب

آزمون کاربرد زبان دارای 168 پرسش است که برای بررسی کودکان فارسی زبان 5/1 تا 4 ساله مناسب  می باشد. با استفاده از این آزمون می توانیم کودکانمان را از نظر مهارت های کاربرد زبان در زندگی ارزیابی کنیم. کودکان باید بتوانند بر اساس فرهنگ و شیوۀ برقراری ارتباط خانواده و جامعه، با اعضاء خانواده و همسالان و دوستان خود ارتباط برقرار کنند. این ارتباط وقتی کارآمد است که کودک بتواند درک خوبی از مطالبی که به او گفته می شود داشته باشد، همچنین بتواند به صورت درست و مناسب از کلمات، ایما و اشاره و روش های دیگر برقراری ارتباط برای بیان نیازهایش استفاده نماید. آزمون کاربر زبان به ما کمک می کند که برقراری ارتباط و رشد آن را در کودکان مان مشاهده و پایش کنیم.

بررسی عملکرد بلع در بیماران با آسیب های سوختگی حرارتی

استاد راهنما: خانم دکتر زهراسادات قریشی

نویسنده: فاطمه نور محمدی

اختلال بلع در بیماران سوختگی شایع می‌باشد. آبریزش از دهان، طولانی شدن مدت‌زمان صرف غذا و گیرکردن و عدم پاک‌سازی مناسب مواد غذایی در دهان و حلق و همچنین خفگی حین بلع باعث افزایش مدت‌زمان بستری بیمار سوختگی در بیمارستان و افزایش هزینه بر خانواده بیمار می‌شود. دانستن ویژگی‌های اختلال بلع توسط خانواده به‌عنوان یک عضو مهم در تشخیص اختلال بلع، منجر به ارجاع زودهنگام به آسیب‌شناسان گفتار و زبان و همچنین باعث جلوگیری از آسپیراسیون و کاهش خطر فوت بیمار می‌شود. نتایج این پژوهش می‌تواند دیدگاهی برای ارزیابی و درمان اختلالات بلع و عوامل مؤثر بر اختلال بلع در بیماران سوختگی در اختیار جامعه قرار دهد.

طراحی و ساخت آزمون غربالگری زبان پریشی فارسی (PAST) به شکل نرم افزاری

استاد راهنما: خانم دکتر زهراسادات قریشی

نویسنده: آقای پدرام علی‌نیای اصلی

متعاقب آسیب‌های مغزی از جمله سکته و دمانس، فرد ممکن است توانایی استفاده صحیح زبان را از دست بدهد به این صورت که ممکن است در درک و بیان زبان دچار مشکل شود. به این اختلال آفازی یا زبان‌پریشی گفته می‌شود. با توجه به شیوع بالای بیماری‌های مغز و اعصاب مانند سکته و دمانس و غیره، شیوع زبان‌پریشی نیز افزایش پیدا کرده است. تشخیص این اختلال در مراحل ابتدایی بروز و ارائه درمان مناسب می‌تواند نقش موثری در بازتوانی بیمار داشته باشد. ارزیابی و غربالگری زبان‌پریشی متعاقب سکته، دمانس و سایر اختلالات عصب‌زاد به شیوه‌ای سریع و ساده که در دسترس و قابل استفاده توسط آسیب‌شناس گفتار و زبان و سایر اعضای تیم پزشکی و توانبخشی باشد، می‎تواند مقدمه‌ای برای ارجاع سریع و مداخلات زودهنگام در بیماران را فراهم کند. هدف از این پژوهش طراحی و ساخت آزمون غربالگری زبان‌پریشی فارسی (PAST) بود. این آزمون، آزمونی دارای روایی و پایایی مناسب است که به همراه نسخه نرم‌افزاری می‌تواند مشکلات عدم دسترسی به آزمون و انتقال بیمار را کاهش دهد.

طراحی آزمون تکرار ناکلمه در کودکان 30-24 ماه فارسی زبان و بررسی ویژگی‌های روانسنجی آن

استاد راهنما: خانم دکتر طلیعه ظریفیان

نویسنده:خانم فاطمه جازم

مطالعات نشان داده است کودکانی که مشکلات زبانی و تحصیلی نشان می‌دهند در اکتساب و رشد مهارتهای زبانی در سال‌های ابتدایی زندگی نیز تأخیر داشته اند. عوامل مختلفی در رشد زبان تأثیرگذار هستند که حافظه نقش مرکزی را دارد و از این بین حافظه فعال کلامی در رشد و اکتساب واژگان، مهارت های صرفی و نحوی، خواندن و درک مطالب نوشتاری نقش بسزایی دارد. ازآنجایی‌که مطالعات ارتباط بین تکلیف تکرار ناکلمه(توانایی تکرار توالی از صداها که معنای خاصی را منتقل نمیکند) و ظرفیت حافظه فعال کلامی را تائید می‌کنند و ضعف در حافظه واجی مرتبط با اختلالات زبانی است که می‌تواند منعکس‌کننده رشد مهارت‌های زبانی در سطوح بالاتر و عملکردهای تحصیلی کودک باشد، می‌توان از تکلیف تکرار ناکلمه به‌منظور شناسایی زودهنگام اختلالات زبانی، ارائه مداخلات مرتبط بهنگام،جهت پیشگیری از مشکلات زبانی و تحصیلی در آینده استفاده کرد. نتایج حاصل از مطالعه حاضر گویای این است که میتوان از آزمون ناکلمه طراحی شده با اهداف بالینی و طراحی برنامه درمانی برای کودکان با آسیب های زبانی استفاده کرد.   

بررسی رابطه عملکرد شناختی با عملکرد بالینی بلع سالمندان

استادراهنما:آقای دکتر اکبر دارویی

نویسنده: آقای موید سلمانی

افراد سالمند با افزایش سنشان مستعد اختلالات مختلفی می‌شوند که یکی از آن‌ها اختلال بلع است. مطالعه ما نشان داد با افزایش سن در افراد سالمند مهارت‌های شناختی‌شان نیز دستخوش تغییر شده و کاهش عملکرد شناختی مانند حافظه،می‌تواند این گروه سنی را مستعد اختلال بلع کند. اگر احساس می‌کنید عملکرد شناختی‌تان کاهش پیدا کرده است، برای پیشگیری از اختلال بلع، در اولین فرصت این مسئله را به پزشک خود اطلاع دهید.

کودکان دارای اختلال صداهای گفتار ممکن است کارکردهای اجرایی ضعیف‌تری درمقایسه با همتایان طبیعی داشته باشند

استاد راهنما:خانم دکتر طلیعه ظریفیان

نویسنده: آقای دکترمحمدرضا افشار

اختلال در تلفظ صداهای گفتاری در کودکان پیش­دبستانی شایع است. حذف یک صدا (مانند تلفظ /تو/ به جای /توپ/) و/یا جانشین­ سازی صدای نادرست به جای صدای هدف در کلمه (مانند تلفظ /تَفس/ به جای /کفش/) باعث می­شود اطرافیان متوجه صحبت­های کودک نشوند. کارکردهای اجرایی (یعنی حافظه­ی فعال، انعطاف­پذیری شناختی و کنترل مهاری) مهارت­های شناختی مورد نیاز برای تنظیم افکار و رفتار هدفمند هستند که می­توانند در پشت سر گذاشتن خطاهای تلفظی و رسیدن به گفتار بزرگ‌سالانه مؤثر باشند. مقایسه­ی کارکردهای اجرایی دو گروه از کودکان 4 تا 6 ساله دارای اختلالات تلفظی (یک گروه دارای خطاهای گفتاری شبیه به کودکان خردسال‌تر و گروه دیگر دارای خطاهای تلفظی غیرطبیعی) با کودکان دارای رشد طبیعی گفتار نشان داد هر دو گروه دارای اختلالات تلفظی عملکرد ضعیف‌تری داشتند. از نتایج این مطالعه می­توان برای طراحی درمان­های جدید در کودکان دارای اختلالات تلفظی استفاده کرد.

تهیه وتدوین چک لیست مهارتهای ارتباطی کودکان 6  تا 24  ماهه فارسی زبان و تعیین ویژگی های روانسنجی آن

استادراهنما:خانم دکترعطیه اشتری

نویسنده: خانم نرگس بیات

کودکان ماه­ها پیش از آنکه بتوانند اولین کلمه خود را بگویند و حرف بزنند، به روش های غیرگفتاری با دیگران ارتباط برقرار کرده و نیازهای خود را بر آورده می­کنند. مهارت صحبت کردن، مهارتی پیچیده است که برای اینکه کودکان به آن برسند نیازمند کسب یک سری مهارت هایی هستند که پیش نیاز حرف زدن هستند. به ای مهارت های پیش نیاز حرف زدن، مهارت­های پیش زبانی می­گویند. این مهارت ها شامل غان و غون کردن، نگاه کردن به دیگران، یا حرکاتی مانند اشاره کردن با دست هستند که از حدود 6 ماهگی در کودکان ظاهر شده و رشد می­یابند. این مهارت ها به والدین کمک میکند تا از طریق آنها متوجه نیازها و نیات کودکشان شوند و پاسخ مناسب به آنها بدهندارزیابی این مهارت­­ها در کودکان از اهمیت ویژه­ای برخوردار است، چرا که به ما کمک می­کند کودکانی را که از نظر رشد مهارت­های پیش زبانی همانند سایر کودکان نیستند شناسایی کنیم و اگر اختلالی در روند رشد آنان وجود داشت، تحت درمان قرار گیرند. در این پژوهش، مهارت­های پیش زبانی کودکان 6 تا 24 ماهۀ فارسی زبان مورد بررسی قرار گرفته است و چک لیستی طراحی شده است که این مهارت­ها را مورد سنجش قرار می­دهد.چک لیست مهارت­های ارتباطی،که توسط والدین تکمیل می­شود، می­­تواند تمامی مهارت­های پیش زبانی را در کودکان مورد ارزیابی قرار دهد و طبق نتیجۀ آن، گفتاردرمانگران می­توانند کودکانی را که ممکن است در آینده دچار اختلالات ارتباطی شوند، شناسایی ­کنند. در این صورت  شناسایی زودتر مشکل، درمان می­تواند هرچه سریع­تر انجام شود و از مشکلات بعدی حرف نزدن کودک تا حد زیادی جلوگیری شود.. این چک لیست طوری ساخته شود که قابل فهم برای عموم مردم است و می­تواند در مراکز مختلف از جمله مراکز بهداشت، مهد کودک­ها و کلینیک­ها مورد استفاده قرار گیرد.